Soğuk algınlığı, sıkça karşılaşılan bir enfeksiyon hastalığıdır ve bu hastalık genellikle üşütme sonucu ortaya çıkar. Soğuk algınlığı belirtileri arasında burun akıntısı, öksürük, boğaz ağrısı, ateş ve baş ağrısı yer alır. Soğuk algınlığı ilaçları ise, bu belirtileri hafifletmek ve hastalığın süresini kısaltmak için kullanılır. İlaçlar, dekonjestanlar, ağrı kesiciler ve öksürük önleyiciler olarak üç kategoride toplanır. Ancak kullanımında bazı yan etkileri ve dikkat edilmesi gereken noktaları vardır. Bu yazımızda, soğuk algınlığı ilaçları hakkında merak edilenleri anlatacağız.
Soğuk Algınlığı Nedir?
Soğuk algınlığı, havada bulunan virüslerin neden olduğu bir üst solunum yolu enfeksiyonudur. Soğuk algınlığı olan kişiler genellikle hapşırık, burun akıntısı, öksürük, boğaz ağrısı gibi belirtiler gösterirler. Ayrıca halsizlik, baş ağrısı, kas ağrıları gibi vücutta genel bir rahatsızlık hissi de olabilir. Soğuk algınlığı genellikle kış aylarında daha sık görülür ve çoğunlukla zayıf bağışıklık sistemine sahip kişilerde görülür.
Bu enfeksiyon genellikle hafiftir ve kendiliğinden iyileşir, ancak yaşlılar, çocuklar, hamile kadınlar ve kronik hastalığı olan kişilerde daha ciddi sonuçlara yol açabilir. Soğuk algınlığı tedavisi genellikle semptomatik olup çoğunlukla evde tedavi edilebilir. Ancak semptomlarınız kötüleşirse doktorunuza başvurmanız önerilir.
Cold İlaçları
Soğuk algınlığı sırasında, işe gidip günlük rutininizi takip etmek zor olabilir. Bu nedenle, soğuk algınlığı ilaçları sizi rahatlatmak için kullanılabilir. Cold ilaçları, soğuk algınlığı belirtilerini azaltmak için kullanılan birçok farklı türde ilaç içerir. Bu ilaçlar, dekonjestanlar, ağrı kesiciler ve öksürük önleyici ilaçlar gibi farklı çeşitlerdedir. Dekonjestanlar, burun tıkanıklığı ve akıntısı gibi belirtileri azaltmak için kullanılırken, ağrı kesiciler soğuk algınlığı ağrılarını hafifletmek için kullanılır. Öksürük önleyici ilaçlar ise boğaz ağrısını hafifletmek için öksürük hissini azaltır. Bu ilaçlar, genellikle semptomları rahatlatmak için kullanılır ve soğuk algınlığına neden olan virüsü tedavi etmezler.
Decongestants
Soğuk algınlığına neden olan burun akıntısı, dekonjestan adı verilen ilaçlarla hafifletilebilir. Dekonjestanlar, burun ve sinüslerdeki şişme ve inflamasyonu azaltarak burun yolunu açar ve nefes almayı kolaylaştırır. Bu ilaçlar, pseudoephedrine veya phenylephrine gibi uyarıcı maddeler içerebilir.
Dekonjestanların yan etkileri arasında yüksek tansiyon, çarpıntı, uyku bozuklukları ve sinirlilik yer alabilir. Ayrıca, uzun süreli kullanımı burun mukozasının tahriş olmasına neden olabilir. Bazı dekonjestanlar diğer ilaçlarla etkileşime girebilir, bu nedenle kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışın.
- Decongestant’ların doğru kullanılması burun tıkanıklığı düzelirse ilacı bırakmak gerektiği belirtilmektedir.
Yan etkilerinin yanında, dekonjestanlar hamileler ve emziren kadınlar için tavsiye edilmez ve bazı kronik sağlık sorunları olan kişilerin kullanmaması gerekebilir. Eğer reçetesiz bir dekonjestan kullanacaksanız, ambalajdaki talimatlara uymalı ve önerilen dozu aşmamalısınız.
Pain Relievers
Soğuk algınlığındaki ağrıları hafifletmek için ağrı kesiciler kullanılabilir. Acetaminophen, ibuprofen ve aspirin, soğuk algınlığındaki ağrılara etkili olan en yaygın ağrı kesicilerdir. Acetaminophen, aspirin ve ibuprofen, farklı yan etkilere sahip olduğundan, hangi ilacın kullanılacağı kişisel tercihe bağlıdır. Ancak, aspirin 18 yaşın altındaki çocuklara verilmemelidir.
Acetaminophen, vücut sıcaklığını düşürmez, ancak ağrıyı hafifletir ve ateşten kaynaklanan rahatsızlığı giderir. İbuprofen, ağrıyı hafifletirken, iltihaplanmayı azaltma kabiliyetine de sahiptir. Aspirin, sadece ağrıyı hafifletmekle kalmaz, aynı zamanda ateş ve iltihaplanmayı da azaltır.
Dozaj konusunda, her ilaç için önerilen günlük maksimum doza uyulması gerekir. Bununla birlikte, kullanmadan önce doktorunuza veya eczacınıza danışmanız her zaman önerilir. Ayrıca, ilaçların uzun süre kullanımı bağımlılığa neden olabilir, bu nedenle ilaç kullanım programına dikkat edilmelidir.
Cough Suppressants
Soğuk algınlığına bağlı boğaz ağrısını hafifletmek için öksürük önleyici ilaçlar, genellikle uykusuzluğa neden olan öksürüğü kontrol altına alır. Bu ilaçlar genellikle iki tip öksürük önleyici içerir: kodein içerenler ve kodein içermeyenler. Kodein içeren ilaçlar reçete ile verilir ve sınırlı kullanımı vardır. Kodein dışındaki ilaçlar ise, daha yaygın olarak kullanılır ve genellikle reçetesiz alınabilir. Ancak, bu ilaçlar da bazı yan etkileri olabilir. Uzun süreli kullanımda bağımlılık yapabilir veya öksürüğü maskeler, bu nedenle doktorunuzun önerdiği dozda kullanılmalıdır. Bazı öksürük önleyici ilaçlar aynı zamanda ağrı kesici bileşen de içerebilir.
Cold İlaçlarının Yan Etkileri
Cold ilaçları, soğuk algınlığının semptomlarını hafifletmek veya ortadan kaldırmak için kullanılır. Ancak bu ilaçların da bazı yan etkileri olabilir.
Öksürük önleyici ilaçlar, bazı insanlarda uyku hali veya baş dönmesi gibi yan etkilere neden olabilir. Ayrıca, burun akıntısı azaltıcı ilaçlar bazı kişilerde kalp atışlarının hızlanması, uykusuzluk ve sinirlilik gibi yan etkileri doğurabilir.
Ayrıca, cold ilaçlarının bazı bileşenleri bazı insanlar için alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bu nedenle, önceden hiç kullanılmamış bir ilaç türünü kullanmadan önce doktorunuza danışmanız önemlidir.
Bazı kişiler, hamilelik veya emzirme döneminde, kardiyovasküler hastalıkları olan veya yüksek tansiyon hastası olan kişiler, tiroid bezi hastalığı olanlar ve bazı ilaçları kullanan kişiler cold ilaçlarının yan etkileri nedeniyle bunları kullanmamalıdır.
Cold İlaçlarının Doğru Kullanımı
Cold ilaçları soğuk algınlığının belirtilerini hafifletmek için kullanılabilir, ancak doğru şekilde kullanılması önemlidir. İlaçları kullanmadan önce etiketleri okumalı ve talimatları takip etmelisiniz. Aşırı doz alınması nefes darlığına, titremeye ve kalp çarpıntısına neden olabilir.
Doktorunuzun önerdiği dozajı takip etmek önemlidir. Bazı ilaçlar yaşa, ağırlığa ve cinsiyete göre farklılık gösterir. Aynı zamanda hamile veya emziren kadınlar, çocuklar ve bazı kronik hastalığı olanlar doktor görüşüne başvurmalıdır.
Soğuk algınlığı belirtileri birkaç günden fazla sürerse ve şiddetliyse, doktorunuza başvurmalısınız. Ayrıca aşağıdaki durumlarda doktorunuzla konuşmanız gerekebilir:
- Göğüs ağrısı
- Nefes darlığı
- Yüksek ateş
- Kanlı balgam
- Uzun süren öksürük
- Alkol veya diğer ilaçlarla birlikte kullanmak
Eğer soğuk algınlığı ilacı alerjisi veya yan etkileri varsa, ilacı hemen bırakmalı ve doktorunuza başvurmalısınız. Sıkıntılı bir durum yaşıyorsanız, hemen 112’yi arayın.
